Przykłady środków dydaktycznych pomocnych w pracy z uczniem z niepełnosprawnością intelektualną i autyzmem
Organizując zajęcia z uczniami starałem się zaplanować różnorodne, ciekawe aktywności będące jednocześnie odpowiedzią na deficyty uczniów. W tym celu samodzielnie przygotowałem zestaw środków dydaktycznych.
Celem tych środków było usprawnianie zaburzonych funkcji poznawczych, takich jak:
- usprawnianie motoryki małej i koordynacji wzrokowo-ruchowej,
- doskonalenie percepcji wzrokowej i słuchowej,
- poprawę czucia zmysłowego,
- poznawanie nowych faktur i różnicowanie ich,
- polepszanie koncentracji i skupienia podczas zajęć,
- rozwijanie logicznego myślenia.
Poniżej przedstawiam fotografie samodzielnie wykonanych środków dydaktycznych wraz z opisami:
1. Nawlekanka tekstylna – zadaniem ucznia jest nawleczenie zestawu kształtów tekstylnych z wąskim otworem na wstążkę.
Inny rodzaj nawlekanki – zadaniem ucznia jest nawleczenie makaronu na sznurówkę.
Ćwiczenia z użyciem nawlekanki usprawniają motorykę małą, koordynację wzrokowo-ruchową, a także doskonalą umiejętność skupienia uwagi.
2. Ćwiczenie w przekładanie pomponików o różnej wielkości za pomocą szczypiec drewnianych lub patyczków do sushi.
Inna odmiana ćwiczenia – napełnianie słoika makaronem za pomocą patyczków do sushi.
Kolejny rodzaj wkładanki polega na przełożeniu piłeczek w otwory pojemnika na jajka.
Przedstawiony zestaw do ćwiczenia chwytu i koordynacji wzrokowo-ruchowej służy do wkładania pomponów w odpowiednie miejsca za pomocą szczypiec.
Ćwiczenia przekładania i chwytania przedmiotów pozytywnie wpływają na chwyt opuszkowy palców, koordynację wzrokowo-ruchową oraz koncentrację uwagi.
3. Przewlekanka – zadaniem ucznia jest przewleczenie sznurówki przez wszystkie otwory znajdujące się w obwodzie koła.
Inny rodzaj przewlekanki – ćwiczenie polega na przewleczeniu sznurówki przez różnej wielkości otwory ustawione pod rożnym kątem.
Ćwiczenie przewlekania doskonali precyzję ruchów ręki, kontrolę ruchów palców, ale przede wszystkim cierpliwość i logiczne myślenie.
4. Układanka wieloelementowa – zadaniem ucznia jest ułożenie obrazka z rozsypanki.
Układanka konturowa – wydanie świąteczne z symbolami Bożego Narodzenia.
Układanie puzzli i układanek pozytywnie wpływa na koncentrację uwagi, pamięć wzrokową, usprawnia procesy myślenia, doskonali percepcję wzrokową.
5. Ćwiczenia segregowania według kolorów – uczeń przypina klips w miejsce z takim samym kolorem.
Odmiana ćwiczenia w segregowanie – różnicowanie kolorów w zbiorach.
Segregowanie w zbiory na przykładzie jesiennego wydania ćwiczenia – zbiory kasztanów.
Dzięki ćwiczeniu segregowania w zbiory uczeń doskonali percepcję wzrokową, logiczne myślenie, ale także motorykę małą i precyzję ruchu.
6. Wpinanie pinezek w kropki na tablicy korkowej – ćwiczenie na koordynację wzrokowo-ruchową, doskonalenie chwytu pęsetkowego oraz precyzji ruchów ręki.
7. Zapinanie guzików - nauka i doskonalenie umiejętności zapinania guzików i zamków błyskawicznych.
To ćwiczenie wpływa pozytywnie nie tylko na powiększanie samodzielności w sferze samoobsługi, ale także na koordynację, precyzję ruchów, skupienia oraz wytrwałości.
8. Zakręcanie nakrętek po napojach – ćwiczenie umiejętności manualnych.
Odmiana ćwiczenia z możliwością segregowania gwintów do nakrętek.
Można również posłużyć się zestawem do ćwiczenia zakręcania i odkręcania gwintów na śrubach.
Celem ćwiczeń zakręcania nakrętek na gwintach jest usprawnianie motoryki małej, opanowanie umiejętności odkręcania butelek, wzmacnianie napięcia mięśniowego i stopniowania nacisku palców i dłoni, rozróżnianie nakrętek pod względem wielkości, rozróżnianie kierunków prawo – lewo.
9. Memory dźwiękowe – zestaw do ćwiczeń sensorycznych, mających na celu usprawnienie percepcji słuchowej, poznawanie i różnicowanie dźwięków.
Zestaw do ćwiczeń składa się z 10 pojemników, nauczyciel porusza zawartością jednego z odsłoniętych pojemników, zaś uczeń ma za zadanie odszukanie wśród pojemników z zasłoniętą zawartością tego, który brzmi jak samo jak prezentowany przez nauczyciela.
